
در شرایط بحرانی مانند جنگ، بسیاری از جنبه های زندگی شخصی، اجتماعی و اقتصادی دستخوش تغییر میشود. کسب و کارها نیز از این قاعده مستثنا نیستند. در چنین زمان هایی، بازاریابی و تبلیغات نه تنها باید ادامه یابد، بلکه باید هوشمندتر، همدلانه تر و منعطف تر اجرا شود. این مقاله نگاهی دقیق دارد به بهترین روش های تبلیغات و بازاریابی در دوران جنگ، به ویژه با تمرکز بر ابزارهای دیجیتال قابل استفاده در ایران، با در نظر گرفتن تجربه اخیر حمله ناجوانمردانه اسرائیل و فعال شدن «اینترنت ملی».
چرا تبلیغات در زمان جنگ اهمیت دارد؟
برخلاف تصور عمومی، تبلیغات در دوران جنگ نباید متوقف شود. در واقع، در چنین زمان هایی که مردم سردرگم، نگران و نیازمند اطلاعات و خدمات حیاتی هستند، حضور درست و مسئولانه یک برند میتواند اعتماد و وفاداری بلند مدت ایجاد کند. با این حال، این تبلیغات باید با درک عمیق از شرایط، محدودیت ها و نیازهای جامعه اجرا شود.
ویژگیهای تبلیغات مؤثر در دوران جنگ
- همدلی و مسئولیت اجتماعی
پیام های تبلیغاتی باید بر مبنای همدلی با مردم و کمک به جامعه باشند، نه صرفاً فروش مستقیم.
- سادگی و وضوح
در شرایط بحران، مردم به پیام های پیچیده واکنش خوبی نشان نمیدهند. باید ساده، شفاف و کاربردی باشید.
- انعطاف پذیری
شرایط جنگی دائم در حال تغییر است. باید بتوانید کمپین ها را در لحظه متوقف، باز طراحی یا تطبیق دهید.
- استفاده از ابزارهای در دسترس داخلی
با توجه به قطعی ها و محدودیت های اینترنت جهانی، باید بر ابزارهایی تمرکز کرد که در اینترنت ملی فعال هستند.
بررسی ابزارها و روشهای دیجیتال مارکتینگ در شرایط جنگی ایران
۱. سئو (SEO) – ستون فقرات تبلیغات در اینترنت ملی
چرا در زمان جنگ مؤثر است؟
- گوگل معمولاً حتی در اینترنت ملی نیز در دسترس باقی میماند.
- کاربران به دنبال اطلاعات حیاتی و خدمات اضطراری هستند.
- نیاز به اعتماد در زمان بحران بالاست و رتبه بالا در گوگل نشان اعتبار است.
اقدامات پیشنهادی:
- تولید محتوای کاربردی و کمک رسان (راهنما، آموزش، پاسخ به سؤالات رایج)
- بهینه سازی صفحات خدمات و محصولات برای نیازهای فوری
- استفاده از کلمات کلیدی مرتبط با شرایط اضطراری (مثلاً «کمک فوری»، «ارسال سریع»، «داروی ضروری»)
۲. گوگل ادز (Google Ads) – سریعترین راه دیده شدن
مزیت اصلی:
- اگر وب سایت شما سئو نشده، میتوانید با تبلیغات در گوگل به سرعت در نتایج اول ظاهر شوید.
دلیل مؤثر بودن در ایران در زمان جنگ:
- گوگل در اینترنت ملی معمولاً فیلتر نیست.
- دسترسی کاربران به گوگل از طریق سایت یا اپلیکیشن حفظ میشود.
- میتوانید روی کلید واژه های خاص بحران (مثلاً «پمپ آب اضطراری»، «داروی خاص» یا «مکان پناهگاه») تبلیغ کنید.
نکته مهم:
برای اجرای گوگل ادز نیاز به یک وب سایت دارید و بهتر است از دامنههای بینالمللی مثل .com یا .ir استفاده کنید تا در اینترنت ملی در دسترس باشند.
۳. بازاریابی محتوا (Content Marketing) – ابزار وفاداری در بحران
چرا مهم است؟
مردم در زمان جنگ به دنبال «اطلاعات قابل اعتماد» هستند. اگر برند شما این اطلاعات را ارائه دهد، شما را به عنوان یک مرجع معتبر میشناسند.
نمونه محتوا:
- راهنمای استفاده از محصولات در شرایط بحرانی
- آموزش های بقا یا کمک های اولیه
- اخبار و تحلیل های کاربردی مرتبط با بازار یا محصول شما
مزیت منحصر به فرد:
لینکدین معمولاً در ایران بدون فیلتر باقی میماند، حتی در زمان قطعی اینترنت بین المللی.
بهترین کاربردها:
- ارتباط با دیگر کسب و کارها (B2B)
- انتشار محتوای تخصصی و تحلیلهای اقتصادی
- جذب نیروی انسانی یا معرفی خدمات حرفهای در شرایط بحرانی
پیشنهاد کاربردی:
- اگر یک برند B2B هستید (مثلاً نرمافزار، خدمات مشاوره، لجستیک)، لینکدین میتواند بهترین کانال بازاریابی شما باشد.
۵. بازاریابی نقشه (لوکال مارکتینگ) – راهی برای کمک محلی
مثالها:
- ثبت مکان در نقشه بلد، نشان، گوگل مپ (در حد امکان)
- درج اطلاعات تماس، لوکیشن دقیق، ساعات فعالیت و خدمات خاص بحران (مثلاً پشتیبانی شبانه روزی)
کاربرد ویژه:
اگر شما یک فروشگاه فیزیکی، داروخانه، کلینیک، یا مرکز پخش مواد غذایی هستید، ثبت موقعیت در نقشه باعث افزایش بازدید و مراجعه حضوری میشود.
۶. تبلیغات کلیکی داخلی (CPC) – گزینهای مکمل
توضیح:
با توجه به عدم دسترسی به تبلیغات کلیکی بینالمللی مانند تپسل یا گوگل ادسنس در شرایط بحرانی، میتوانید از پلتفرمهای داخلی استفاده کنید.
پلتفرمهای پیشنهادی:
چرا نامناسب است؟
- در زمان جنگ و بحران، اینترنت بین المللی غالباً قطع میشود.
- اینستاگرام نیاز به VPN یا فیلترشکن دارد.
- ناپایداری و عدم دسترسی باعث میشود تبلیغات شما دیده نشوند یا تأثیر کمی داشته باشند.
در صورت اتصال محدود:
در صورتی که به طور موقتی اینستاگرام فعال باشد، استفاده از استوری های خبری، محتوای همدلانه، و پیام های اطمینان بخش میتواند مؤثر باشد.
چرا داشتن یک وبسایت حیاتی است؟
در تمام روش های بازاریابی مؤثر دوران جنگ که بررسی کردیم، یک عامل مشترک وجود داشت: نیاز به وب سایت.
داشتن یک سایت فعال به شما این مزیت ها را میدهد:
- دسترسی پایدار در اینترنت ملی
- قابلیت انجام سئو و نمایش در گوگل
- اجرای کمپین های گوگل ادز
- ایجاد اعتماد در شرایط ناپایدار
- میزبانی محتوای کاربردی برای آموزش یا اطلاع رسانی
نکته فنی:
سایت شما باید روی سروری باشد که در داخل ایران یا متصل به اینترنت ملی میزبانی شود، و با دامنههایی مثل .ir یا دامنههای جهانی در دسترس باشد.
جمعبندی نهایی: کدام روش ها در زمان جنگ بهترین اند؟
| روش |
قابلیت اجرا در اینترنت ملی |
میزان اثر بخشی |
مناسب برای چه کسب و کارهایی |
| سئو |
✅ بله |
بسیار بالا |
همه کسب و کارها |
| گوگل ادز |
✅ بله |
بالا |
فروش فوری و خدمات خاص |
| لینکدین مارکتینگ |
✅ بله |
متوسط تا بالا |
B2B و تخصصی |
| بازاریابی محتوا |
✅ بله |
بلند مدت و قدرتمند |
آموزشی، خدماتی |
| بازاریابی نقشه |
✅ بله |
محلی و فوری |
فروشگاه ها، خدمات شهری |
| تبلیغات کلیکی داخلی |
✅ بله |
مکمل و متوسط |
برندهای عمومی |
| اینستاگرام مارکتینگ |
❌ خیر (در زمان قطعی اینترنت) |
پایین |
پر ریسک در بحران |
سخن پایانی
در شرایط دشوار مانند جنگ، برندهایی که با مردم بمانند، محتوای مفید تولید کنند، و با استفاده از ابزارهای در دسترس به درستی بازاریابی کنند، نه تنها بقای خود را تضمین میکنند بلکه تبدیل به نام های قابل اعتماد و وفادار در ذهن مردم میشوند.
فراموش نکنید: در زمان بحران، تبلیغاتی که از دل مردم بیاید، بیشتر از تبلیغاتی که فقط به فکر فروش است تأثیرگذار خواهد بود.