در ادامه گزیده ای از درس طراحی وب سایت دانشگاه های خارج از کشوره. تو این درس دانشجوها درباره مراحل تحقیق و برنامه ریزی برای کسب اطلاعات از پروسه طراحی و ابزارهای مدیریت پروژه و تکنیکهای تسهیل مدیریت کار آموزش داده میشن. در انتهای مقاله شما دیگه باید بتونید خودتون یه وب سایت راه بندازید، بازدیدکننده جذب کنید و اونها رو به مشتری هاتون تبدیل کنید.
ما طراح ها معمولا وب رو به صورت وایرفریم (طرح اولیه)، سیستم های مدیریت محتوا و کد میبینیم. اما طراح های زرنگ میدونن که تو طراحی وب سایت، موفقیت رو با کدها یا زیبایی ظاهری یا بکار گیری شبکه های اجتماعی نمیسنجند، بلکه طراحی یه وب سایت موفق به استراتژی آنلاین حساب شده ای بستگی داره که با تمرکز بر دستیابی به اهداف سازماندهی شده درست شده باشه. این اهداف میتونن هر چیزی باشن، از جذب بازدیدکننده بگیرید تا فروش محصولات و شناخته شدن برند در بین مردم.
شما بعنوان یه طراح یا مدیر پروژه میتونید یکی از ارزشمندترین و بانفوذترین افراد تیم وب باشید، به شرط اینکه بدونید چطوری یه استراتژی آنلاین درست کنید. هستند کسایی که کدنویسی بلد باشند و درباره طراحی و ظریف کاری های مربوط به سایت بدونند، اما تعداد معدودی اند که واقعا استعداد این کارو دارند و میدونن برای ساخت وب سایت باید از چه ابزاری استفاده کنند تا اونها رو به اهداف مورد نظرشون برسونه. این دوره ابزارهای ضروری برای کسب موفقیت در طراحی وب سایت رو به شما معرفی میکنه و به جای تمرکز بر HTML و CSS و برنامه نویسی، بر استراتژی های اساسی، عناصر طراحی و محتوایی تمرکز داره که شما رو به ساخت یه وب سایت استراتژیک راهنمایی میکنه.
لیست مطالب
پروسه طراحی وب سایت با دیگر پروسه های ارتباطی فرق داره. اگه با مراحل تهیه یه خلاصه خلاقانه، برنامه روابط عمومی، برنامه ارتباطی یا تولید محصولات جدید آشنا باشید، به احتمال زیاد مراحل تهیه وب سایت براتون خیلی غریب نیست. مراحل طراحی وب شامل این گامهاست:
سازمانها برای بقاشون باید با سرمایه گذارهایی که تو حوزه کاری اونها فعالیت دارند تعامل داشته باشند و از طرف دیگه باید مشتریها رو از خدمات و محصولاتشون مطلع کنند. خیلی اوقات برای این تعاملات وجود یه وب سایت لازمه. تشخیص دلایل ضرورت وجود وب سایت و اهداف ساختش اولین قدم پروسه ساخت وب سایته. تمام اهدافی که قبل از پروژه تعیین میشن تعیین کننده تصمیمات بعدی خواهند بود، تصمیماتی که در مورد مسائلی چون ساختار سایت، اسم گذاری بخشهای مختلف مسیریابی و طراحی بصری سایت باید اتخاذ بشن. اولین قدم در تعریف پروژه، مصاحبه با سرمایه گذاران شرکته تا از این طریق اهداف استراتژیک ساخت وب سایت شناسایی بشن. بعد از اون باید نیازهای اساسی مخاطب رو فهمید و رقبای مهم رو پیدا کرد. هدف از مرحله تعریف پروژه اینه که سه خروجی مهم قابل اندازه گیری رو که مستقیما با اهداف استراتژیک ارتباط دارند بشناسیم. قسمت سخت این مرحله محدود کردن تعداد اهدافه. اکثر سازمانها انقدر اهداف زیادی دارند که خودشون هم گیج میشن و نمیدونن چی کار باید بکنند و هر بخشی هم فکر میکنه اهداف دپارتمان خودش از بقیه اهداف مهمتره. اگه بتونید اهداف سازمانی رو پیدا و روی اونها تمرکز کنید، راحتتر سایت رو توسعه میدید و نتیجه نهایی اثرگذارتر خواهد بود.
وقتی که با سرمایه گذاران مصاحبه انجام شد و تمام اطلاعات و ارزیابی های مورد نیاز جمع شد، باید یه خلاصه خوب و جامع ازش تهیه کنید. این خلاصه باید شامل عناصر زیر باشه:
شِمای کلی پروژه، زمینه قبلی سازمان، محیطی که سازمان در اون قرار داره، افرادی که در سازمان کار میکنند و تسهیلات خاصی که این سازمان برای مخاطبانش فراهم میکنه رو به صورت تیتر وار بنویسید.
دو یا سه هدف قابل اندازه گیری رو که سایت باید بهشون برسه بنویسید. اهداف باید واضح باشند تا تیم طراحی وب بتونه اثرگذارترین محصول ممکن رو ارائه بده و سازمان رو در جهت اهداف بازاریابیش پیش ببره.
چه کسانی قراره سازمان رو در رسیدن به اهدافش کمک کنند؟ اکثر سازمانها با گروه های مخاطبی مختلفی در ارتباطند (مثل مشتریها، سرمایه گذارها، مخاطبین داخلی، تهیه کننده ها، شرکا، سهامداران و یا سازمانهای دولتی). برای هر گروه از مخاطبان یه پروفایل تهیه کنید و جمعیت، ویژگی های روانشناختی، نیازها، میزان شناختشون از برند، اهداف آنلاین و کارهایی که بطور روتین انجام میدن رو در اون لحاظ کنید. برای این قسمت میتونید از مقالات دیگری که دارکوب در مورد ساخت شاخص مخاطب و تعریف گروه های مختلف مخاطب نوشته استفاده کنید.
پیامهای مهمی که میتونن مخاطبین مهم رو جذب و تحریک و اونها رو با شرکت درگیر کنند کدامند؟ پیام های مهم برند که میتونن سازمان رو از بقیه سازمانهای مشابه تمییز بدن کدامند؟
سازمانهای مهمی که محصولات یا خدماتی مشابهی رو به مخاطبان شما ارائه میکنند کدامند؟ یه نگاهی هم به وب سایتهای این سازمانها بندازید و برند رو از نظر ظاهری، پیام، مسیریابی، درخواست برای اقدام و نکاتی مهمی که اون رو از بقیه متمایز میکنه بررسی کنید و به عبارت دیگه وب سایت رقباتونو تحلیل کنید.
تعریف وسعت پروژه یکی از مراحل ضروریه کاره. یه ترسی که در مورد خیلی از پروژه های طراحی وب وجود داره وسعت کاره. اما وقتی شما برنامه تونو برای وسعت کار به خوبی تعریف کرده باشید و در اون فعالیت هایی که باید انجام بشن و زمان تحویل اونها رو مشخص کرده باشید میتونید به طور شفاف انتظاراتی رو که مشتریها میتونن ازتون داشته باشن تنظیم کنید. یکی از معمول ترین روشهای ردیابی پروژه های طراحی وب، استفاده از جدول Gantt هست. این جدول هم فعالیت های بزرگ رو تیتر میکنه و هم وظایفی رو که در هر فعالیت باید انجام بشه و تاریخ شروع و پایانشونو مشخص میکنه و میتونه مرجع بصری مناسبی برای اعضای تیم باشه و زمان هر مرحله و متعلقات بین مراحل رو بهشون نشون بده. با این جدول، مسئولیت های بین تیم طراحی وب و مشتری (که میتونه رئیستون باشه) هم مشخص میشه. مشتری و تیم طراحی باید بدونن که این زمان بندی ها وابسته به اینه که هر دو طرف وظایفشونو در زمان مقرر انجام بدن و اگه کسی یک روز کارشو دیرتر انجام داد، کل برنامه یک روز به عقب میفته.
معماری سایت، نقشه سایت، صفحات و وایرفریم رو در برمیگیره. وقتی نقشه سایت رو درست میکنید دیگه خیالتون راحته که هیچ صفحه ای رو جا نگذاشتید و ارتباط هر صفحه با صفحات دیگه هم مشخصه، در نتیجه مسیریابی کل سایت سازماندهی میشه. وایرفریم هم یه دید کلی از محتوایی که در هر صفحه وب سایت باید نوشته (دیده) بشه بهتون میده. البته عناصر واقعی طراحی در وایرفریم لحاظ نمیشه اما میتونه سلسله مراتب محتوای صفحه رو تعریف میکنه. اگه بخواهید میتونید پیش طراحی وب سایت بر روی کاغذ رو امتحان کنید.
وقتی که به کمک نقشه سایت و وایرفریم ها، طراحی اولیه سایتتون مشخص شد، قدم بعدی ساخت قالب سبک وب سایته. استیل ظاهری وب سایت باید با ظاهر برند سازمان همخوانی داشته باشه. هدف اینه که وب سایت با بقیه ابزاری که سازمان برای تعامل با دیگران بکار گرفته همخوانی ظاهری داشته باشه بنابراین برند سازمان نقش مهمی تو این مرحله از کار ایفا میکنه. باید تو این مرحله، با طراح ها در مورد ویژگی های خاص برندتون صحبت کنید.
همینطور که کار طراحی سایت جلو میره، کم کم وقتش میرسه که به این اسکلت ساده گوشت و خون ببخشیم. وقتشه که صفحات طراحی شده رو پیاده کنید، محتوا تولید کنید و محتوای قدیمی که در وب سایتتون بوده رو بازنگری کنید، فیلم های ویدئویی، اسلایدشو، پادکست و چندرسانه ای های دیگه ای که در سایت ها وجود دارند رو بسازید و HTML و CSS سایتتونو درست کنید. دارکوب در زمینه تولید محتوا مطالب زیادی منتشر کرده، برای مثال خوندن مقاله های استراتژی محتوا، بازاریابی محتوا و بررسی محتوای وب سایت رو پیشنهاد میکنم.
قبل از بارگذاری و راه اندازی سایت، اونو روی یه سرور دیگه قرار میدن که فقط مخاطبین داخلی و کسانی که باهاشون لینک به اشتراک گذاشته باشید قادر به دیدنش هستند. در اولین راه اندازی، سایت مشکلاتی خواهد داشت و این اجتناب ناپذیر اما قابل حله و میتونید قبل از اینکه سایت رو در معرض دید مشتریهاتون قرار بدید مشکلات رو برطرف کنید. دقت کنید که ارائه سایت مشکل دار به مشتریها میتونه بدترین صدمات ممکن رو به اعتبار برند وارد کنه ، به خصوص مشکلات عملکردی، غلطهای تایپی یا داشتن عناصر خراب. تو این مرحله سایت باید روی مرورگرهای مختلف (فایرفاکس، سافاری، اینترنت اکسپلورر و گوگل کروم) و روی دستگاه های مختلف (لپتاپ، تبلت و موبایل) بازنگری باشه تا مشکلات پیدا و حل بشن.
بالاخره روز بزرگ میرسه. الان دیگه سایتتونو تست کردید، بازنگری شده و سهامداران پروژه هم اونو تأیید کردند. وقتشه که سایت رو راه بندازید، اما کار با راه اندازی سایت به پایان نمیرسه. حالا باید از کاربرها بازخورد بگیرید و در صورت وجود مشکل، فورا تغییرات لازم رو در سایت اعمال کنید. ممکنه متوجه بشید لینکها خرابند، متن نیاز به ویرایش داره و یه سری مسائل باید سازگار بشن. وب محیط سیالیه و اگه نگیم ساعتی ولی حداقل روزانه نیاز به اعمال تغییرات داره.
وب سایتها زنده اند، نفس میکشند و نیاز به نگهداری و مراقبت دائم دارند. محتوای سایت باید بروز بشه، تغییرات پشت صحنه سایت اعمال و لینکهای خراب درست بشن. همه این مراحل برای پروسه طراحی وب ضروری اند اما خطری که تو این پروسه روند کار رو تهیدید میکنه استراتژیه: یعنی اهدافی که میخواهید بهشون برسید و سازمان رو به جلو بکشید و در محیط رقابتی موجود سازمان رو خوب جلوه بدید. دارکوب مقالات زیادی در زمینه طراحی سایت و پروسه اون داره که میتونید با مراجعه به اونها اطلاعاتی رو که در این مقاله بدست آوردید تکمیل کنید. موفق باشید.