نگهداری و فعال نگهداشتن وب سایت
نوشته شده توسط مهندس کلانتریوب سایت مثل هر سیستمی نیاز به تعمیر و نگهداری دارد. این نگهداری در بیشتر موارد بسیار ساده خواهد بود. و وابسته به بزرگی و پیچیده گی و نوع طراحی یک وب سایت گاه ممکن است زمانبر تر یا پیچیده تر باشد. در طول زمان با تغییر تکنولوژی های توسعه وب نیاز است که وب سایت شما نیز با این تغییرات به روز شود. یا گاهی با کشف یک باگ یا حفره امنیتی لازم است قسمتی از وب سایت شما برای محافظت از آسیب بد افزار ها تغییر داده شود.
در ادامه به مواردی اشاره می کنم که لازم است در نگهداری وب سایت در نظر داشته باشید، و گهگاهی به آن سری بزنید. اگر مشکلی بود برای رفع اقدام کنید یا از پشتیبان وب سایت خود کمک بگیرید، تا همیشه وب سایتی با کیفیتی داشته باشید.
لیست مطالب
1- لینک ها را بررسی کنید
هر چند وقت یک بار، به سایت خود بروید و روی تمام لینک های آن کلیک کنید. رو تک تک لینک ها. البته شما باید این کار را بعد از هر تغییر بزرگی بر روی وب سایت تان حتما انجام دهید، اما این کار را باید هر چند وقت یک بار هم انجام شود. گاهی سرور ها ممکن است رفتار عجیب داشته باشند، اگر شما به منابع خارج از سایت خود متصل هستید، مثلا برای هر نوع اطلاعات، تصاویر و غیره. اطمینان حاصل کنید که پیوند ها به منابع خارجی خراب، جا به جا، حذف نشده باشند. یا حتی ممکن است فعالیت آن ها با یک خطای کامپیوتری متوقف شده باشد. همچنین برای چک کردن لینک ها می توانید از نرم افزار های رایگانی چون W3C Link Checker سود ببرید.
2- به روز رسانی محتوا
محتوای یک وب چیزی است که کاربر برای آن به سایت شما می آید، سایت شما را می خواند و صفحات داخلی مختلف وب سایت شما را مرور می کند. بنابراین محتوای تاریخ گذشته و به روز نشده اصلا مطلوب نیست. شاید این مورد به بدی خرابی لینک ها نباشد، اما باز هم می تواند باعث شود کاربر از وب سایت شما خارج شده و دوباره باز نگردد.
اگر کسب و کار شما کوچک است و در وب سایت تان قسمت بروشور دارید، این به تصمیم شما بستگی دارد که بخواهید محتوای بروشور و قیمت های آن را تغییر دهید یا خیر. اما اگر هر گونه وبلاگ یا رسانه های ارسال محتوا دارید لازم است حداقل هر یک ماه یکبار آن ها را به روز کنید.
اگر شما هر گونه مطلب آموزشی یا مطالب مرجع دارید که به آن رفرنس داده می شود نیز باید به دلیل اهمیت آن ها ، آن را به روز رسانی کنید. پس هر چند یک وقت یک بار به مطالب منتشر شده بازگردید و آنهایی که تاریخ گذشته به حساب می آیند و یا تغییر کرده اند را به روز رسانی نمایید. شاید حتی لازم باشد که شما کلا مقاله ایی جدید در این رابطه بنویسید، و در ابتدا مقاله قدیم کاربران را به مطالب جدید با یک لینک راهنمایی کنید. بارها برای خود من پیش آمده که مطالبی را در گوگل جستجو کرده ام اما اطلاعات وب سایت به روز نبوده است، در این حالت تنها یک کار می توان کرد، از وب سایت خارج شد و به دنبال وب سایت دیگری رفت.
3- آزمایش کردن وب سایت با مرورگر و دستگاه های جدید
دنیای تکنولوژی یک ثانیه هم صبر نمی کند. به علت وجود تیم های متعدد توسعه تکنولوژی در سراسر دنیا، هر روز محصول جدیدی در بازار ارائه می شود، مثلا: تکنولوژی ها و ابزار های جدید توسعه و مرورگر وب سایت یا دستگاه های موبایل جدید. شاید شما بگویید که تکنولوژی های جدید خیلی هم کاربر ندارد و زمان می برد تا کاربران آن زیاد شوند. اما این مورد نیز سریع اتفاق می افتد یا حداقل اتفاق خواهد افتاد. پس در این شرایط وب سایت خود را با دستگاه های جدید گوشی همراه و با ورژن های جدید انواع مرورگر ها آزمایش کنید. ببینید که آیا وب سایت شما در آن ها به خوبی نمایش و عمل می کنند یا خیر. فراموش نکنید که امروز بجز گوشی های موبایل تلویزیون ها با استفاده از WIFI می توانند به اینترنت متصل شده و برای مرور وب استفاده شوند، و هر یک از آنها ممکن است تکنولوژی متفاوتی را برای خواندن وب سایت شما استفاده کنند. پس سازگاری با دستگاه های مختلف یعنی کاربر و یا مشتری بالقوه بیشتر.
4- آزمایش کردن عملکردهای جاوا اسکریپت
جاوا اسکریپ کد هایی است که می توان با آن عملکرده هایی را در مرورگر دستگاه کاربر بدون تماس با سرور پیاده سازی کرد. برای مثال حرکت بین قسمت های یک صفحه از طریق یک کلیک یا نوار فهرست. از این جهت وب سایتی که در آن از کد های جاوا اسکریپت استفاده شده را نیز باید بررسی نمود. زیرا گاهی با مشکل در عملکرد این کد ها ممکن است که محتوای کل صفحه نمایش داده نشود. این مشکلات می تواند به خاطر نوع دستگاه یا ورژن مرورگر یا عدم سازگاری منابع خارجی وب سایت باشد.
5- عملکرد فرم ها
اینکه یک widget در وب سایت شما از کار افتاده باشد یک چیز است، و اینکه فرم وب سایت شما کار نکند موضع دیگری است. فرم ها از این لحاظ اهمیت دارند که توسط کاربران یا مشتریان شما از طریق آنها با شما ارتباط برقرار می کنند یا از وب سایت شما کالا یا خدماتی را خریداری می نمایند. به هر حال فرم ها از هر نوع دیگری هم که باشند مهمترین قسمت وب سایت شما به حساب می آیند و معمولا اطلاعاتی را برای شما نیز فراهم می کنند. مثلا اگر کاربری فرمی را در وب سایت شما برای دریافت خبرنامه یا لیست کالا یا بروشور جدید پر کند، این قطعا گامی بزرگ به سوی ارتباط بین شما و کاربر است.
فرم ها به دلایل مختلفی ممکن است از کار بیافتند. مثلا همانطور که در بالا گفته شد، فرم شاید دارای کدهای JS است که دچار مشکل شده، یا شاید بخاطر به روز رسانی شدن ورژن PHP بر روی سرور باشد که فرم کار نمی کند. یا شاید فرم شما به هر علتی به عنوان اسپم شناخته شده است. هر دلیلی که داشته باشید شما با این بررسی می توانید جلوی متوقف شدن کسب و کار وب سایت خود را بگیرید.
6- ظاهر وب سایت خود را بررسی کنید
همه می خواهند که وب سایتی زیبا داشته باشند. برای همین منظور در وب سایت ها از ابزارها و تکنولوژهای مختلفی برای ظاهر وب سایت استفاده می شود. اما این تکنولوژی ها نیز در حال تغییر اند. پس شما نیز می بایست حداقل هر سال یکبار وب سایت خود را بررسی کنید و ببینید آیا همه بخش های آن به درستی کار می کند یا نه؟ یا اینکه آیا این موارد تمام مرورگر ها و دستگاه ها بخوبی کار می کند؟ آیا سرعت وب سایت را پایین نمی آورد؟
7- برنامه زمانبندی پشتیبان گیری
بله جدا! معمولا افراد پشتیبان گیری از فایل ها را جدی نمی گیرند. اما شما باید یک برنامه مرتب برای پشتیبان گیری داشته باشید. امروزه بسیاری از میزبانان وب به طور اتوماتیک کار پشتیبان گیری را برای شما انجام می دهند. اما برای وب سایت های کوچک شاید بد نباشد که به این کار را به طور دستی و مرتب انجام دهید. پیشنهاد من این است که همیشه فایل های پشتیبان خود را بررسی کنید و ببیند که آیا به درستی از وب سایت خود پشتیبان تهیه کرده اید یا خیر.
8- مانیتور کردن در دسترس بودن
وب سایت شما نیاز به مانیتور کردن دارد. اگر مشکلی برای سایت شما به وجود آمد و سایت شما در دسترس نبود، اولین کسی که باید از آن اطلاع پیدا کند شما هستید. به همین جهت برنامه های کاربردی ایی وجود دارد که در صورت Down شدن وب سای تتان به شما اطلاع می دهند. SiteUP یکی از این برنامه هاست که شما می توانید از آن بهره ببرید. البته شما باید برای استفاده از این برنامه کامپیوتری با اتصال به اینترنت نیاز دارید، تا این برنامه بتواند هر لحظه وب سایت را چک کرده و در صورت وجود مشکل شما را مطلع کند.
9- چک کردن دامنه و هاست
وب سایت شما داری هاست و نام دامنه است. شما برای استفاده از این سرویس ها سالانه می بایست مبلغی را پرداخت نمایید. لازم است که شما زمان سر رسید این دو را به خاطر داشته باشید. اما با این حال شما در تاریخ های مقرر ایمیلی جهت یادآوری دریافت خواهید کرد. فقط اطمینان حاصل کنید که آدرس ایمیلی را که با آن برای این دو ثبت نام کرده اید، فعال باشد و مرتب آن را چک کنید.
10-سرعت وب سایت
در مقاله ایی دیگر عوامل تاثیر گذار بر روی سرعت وب سایت را توضیح داده ام. اما یکی دیگر از مواردی که می بایست در نگهداری وب سایت در نظر داشته باشید همین چک کردن سرعت وب سایت است. سرعت وب سایت می تواند از تاثیر عوامل متعددی باشد. مثلا در طول زمان، بهبود سئو و شهرت وب سایت شما، ترافیک وب سایت یعنی تعداد کاربران آن افزایش می یابد، در نتیجه شما نیاز به تمهیداتی برای این تعداد کاربر بیشتر دارید. یا اینکه هاست وب سایت شما ممکن است دارای کیفیت مناسب نباشد یا اضافه کردن افزونه یا بخشی در وب سایت باعث کاهش سرعت وب سایت شما شود. در هر یک از این موارد شما می بایست اولین کسی باشید که از کاهش سرعت اطلاع پیدا می کند، زیرا سرعت پایین وب سایت صبر کاربران به آزمایش گذاشته و کاربران وب سایت شما را زودتر ترک می کنند. از سوی دیگر، سرعت وب سایت یکی از عوامل تاثیر گذار در سئو می باشد، که کاهش سرعت ممکن است رتبه شما را کاهش دهد.
11-به روز رسانی افزونه و امنیت
اگر شما از یکی از سیستم های مدیریت محتوا (CMS) مانند وردپرس یا جوملا استفاده می کنید، لازم است که هر چند یک بار ماجول ها و افزونه های آن را به روز رسانی نمایید. معمولا این به روز رسانی ها در پنل اصلی ادمین به شما متذکر می شود. با این حال مواردی وجود داشته که با کشف یک حفره امنیتی تعداد زیادی وب سایت که از یک افزونه خاص استفاده می کنند مورد آسیب پذیری قرار بگیرند. از این رو شما می بایست همیشه چشمی به آپدیت های ضروری و اضطراری برای امنیت وب سایت خود داشته باشید.
12-آنالیز آمار وب سایت
آنالیز تنها به سود و در آمد شما از وب سایت محدود نمی شود. شما می بایست برای یک حضور فعال و قوی در فضای آنلاین وب سایت خود را برای موارد زیر مانیتور کنید:
آمار ترافیک
به وب سرور خود نگاهی بیاندازید تا بدانید که ترافیک وب سایت شما چقدر است. اگر وب سرور شما خود دارای برنامه ایی برای ارائه آمار نیست، شما می توانید یکی از این برنامه ها را مانند Awsats نسب کنید.
- آمار صفحات ورودی و خروجی
- زمان صرف شده در وب سایت
- نرخ خروج Bounce Rate
- آمار کاربران نسبت به محل
- کلمات کلیدی استفاده شده برای پیدا کردن شما
- خطا ها و ارجاع ها
Google Analytics برخی از این اطلاعات را برای شما فراهم می کند. اما این اطلاعات به اندازه برنامه ایی که شما می توانید بر روی وب سرور خود نصب کنید کامل نیست.
یکی از مواردی که یک برنامه website stats توانایی رد گیری آن را دارد، که Google Analytics آن را نمایش نمی دهد، Hotlink ها هستند. Hotlink ها پیوند هایی به منابع سایت شما مانند فایل ها تصاویر و عکس ها هستند که معمولا بدون اجازه شما انجام شده است. پس لازم است این دسترسی غیر مجاز و غیر اخلاقی را شناسایی و متوقف کنید.
سئو و نتایج موتورهای جستجو
وب سایت شما احتمالا در نتایج جستجو نمایش داده می شود. اگر وب سایت شما سئو باشد یعنی با توجه به اصول سئو طراحی شده و بک لینک سازی برای آن انجام شده باشد، آنگاه به تدریج در صفحه نتایج موتورهای جستجو بالا تر می آید، ولی با این حال شما نیاز دارید که بدانید که وب سایت شما با کلمات کلیدی مختلف چه رتبه ایی را در گوگل بدست می آورد، تا بتوانید روی نقاط ضعف و قدرت آن کار کنید.
مدیریت شهرت
با ابزاری مانند Google Alerts شما می توانید نام وب سایت، نام برند و محتوا وب سایت خود را مانیتور کنید. به این وسیله شما می دانید که چه کسی درباره شما صحبت می کند. شما می توانید وارد گفتگویی شوید که در آن از شما نام برده شده است. این گفتگو می تواند یک تشکر ساده یا ابراز یک مشکل و درخواست به پاسخگویی شما باشد.
دریابی وب سایت شما توسط Google Alerts دو لایه دارد.
- شما می فهمید که چه کسانی مخاطب شما هستند و با آنها ارتباط برقرار کنید.
- اگر جایی از محتوای وب سایت شما بدون اجازه استفاده شد، از آن با خبر شوید.
در این مقاله همانند سایر مقالات وب سایت دارکوب، سعی کردم مطالب کاربردی را به طور ساده برای شما بیان کنم. در انتها لازم به ذکر است که از اهمیت پشتیبانی فنی وب سایت بگویم. برای همین منظور شما را به مقاله ضرورت و اهمیت پشتیبانی وب سایت ارجاع می دهم.
